Αυτό που κάνει τα σχολεία Reggio Emilia να ξεχωρίζουν, είναι κυρίως το δημοκρατικό εκπαιδευτικό περιβάλλον, όπου οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές είναι συνεργάτες στο ταξίδι απόκτησης τόσο της γνώσης όσο και σημαντικών αξιών και δεξιοτήτων όπως ο αλληλοσεβασμός και η ευγένεια, η αποδοχή της διαφορετικής άποψης και η από κοινού διαπραγμάτευση για την εξεύρεση λύσεων μεταξύ των μαθητών. Στα πλαίσια του εκπαιδευτικού μοντέλου Reggio Emilia, τα παιδιά ενθαρρύνονται να λάβουν πρωτοβουλίες και αποφάσεις, θέτοντας από νωρίς τις βάσεις για μια αυτόνομη και μια ισχυρή προσωπικότητα. Στα σχολεία που εμπνέονται από τη φιλοσοφία του συγκεκριμένου εκπαιδευτικού μοντέλου, οι αυριανοί πολίτες, οικοδομούν σταδιακά, τις δεξιότητες της κριτικής σκέψης και συνεργασίας, στοιχεία απαραίτητα για την εξασφάλιση μιας ευνομούμενης και δημοκρατικής κοινωνίας. Ο παιδικός σταθμός – νηπιαγωγείο Babyland έχει την τιμή να συμμετέχει στο ερευνητικό έργο ‘Αξιολόγηση ποιότητας σχολικής μονάδας Babyland (κωδ. 1571)’ στα πλαίσια του επιχειρησιακού προγράμματος «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού» και της δράσης «Ενίσχυση της απασχόλησης των ερευνητών σε επιχειρήσεις». Στα πλαίσια του συγκεκριμένου έργου, ο σταθμός μας μελετά εκείνα τα παιδαγωγικά μοντέλα που κυριαρχούν στη διεθνή εκπαιδευτική σκηνή. Το φημισμένο μοντέλο των Reggio Emilia, κατόπιν πολύμηνης μελέτης από τον ερευνητή και το υπόλοιπο επιστημονικό προσωπικό του σχολείου μας, είναι ένα από εκείνα που επιλέξαμε να εφαρμόσουμε πιλοτικά στο σχολείο μας για τη σχολική χρονιά 2014 – 2015.
Οι βασικές αρχές της Παιδαγωγικής Reggio Emilia
Ένας από τους βασικότερους πυλώνες της Παιδαγωγικής Reggio είναι ο προσανατολισμός στην Ανακαλυπτική Μάθηση μέσα από την υλοποίηση Projects. Σύμφωνα με τη θεωρία της Ανακαλυπτικής Μάθησης, ο μαθητής πρέπει να έρχεται αντιμέτωπος με πραγματικά ‘προβλήματα’ που πηγάζουν είτε από τη σχολική είτε από την εξωσχολική καθημερινότητα του μαθητή, με το δάσκαλο να έχει ρόλο εμψυχωτή και συντονιστή στην διαδικασία της μάθησης. Συνεπώς, η γνώση πρέπει να χτίζεται μέσα από την ενεργή συμμετοχή του ίδιου του μαθητή, ο οποίος λαμβάνει τη βοήθεια και την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού.
Ενεργή συμμετοχή των γονιών στη σχολική πραγματικότητα
Οι γονείς ως συμμέτοχοι στην αγωγή, εκπαίδευση και ανάπτυξη του παιδιού, συνεργάζονται με το σχολείο τόσο στην παροχή χρήσιμων πληροφοριών σχετικά με το παιδί τους, συζητούν με τις εκπαιδευτικούς για όλα τα θέματα που αφορούν το παιδί τους και εμπλέκονται ενεργητικά στις εκπαιδευτικές δράσεις του σχολείου.
Η μέθοδος Προτζεκτ (Project – Based Learning) στην Παιδαγωγική των Reggio Emilia
Η Project-based learning (PBL) είναι ένα μοντέλο διδασκαλίας που οργανώνει τη μάθηση γύρω από έργα (projects). Αυτά τα έργα είναι σύνθετες εργασίες που βασίζονται σε προκλητικές ερωτήσεις ή προβλήματα, που εμπλέκουν τους μαθητές στο σχεδιασμό, την επίλυση προβλημάτων, τη λήψη αποφάσεων και σε δραστηριότητες διερεύνησης. Επιπλέον, δίνουν στους μαθητές την ευκαιρία να εργαστούν σχετικά αυτόνομα για σημαντικό χρονικό διάστημα και καταλήγουν σε ρεαλιστικά αποτελέσματα εφαρμόζοντας τις αρχές της έρευνας των επιστημόνων. Τα παιδιά με τις εκπαιδευτικούς διατυπώνουν ερωτήματα και οργανώνουν τις ενέργειες αυτές που θα επαληθεύσουν ή όχι τις αρχικές τους υποθέσεις. Η διάρκεια των έργων ποικίλει και μπορεί να διαρκεί από λίγες ημέρες έως και μερικούς μήνες. Η ολοκλήρωσή του, συνιστά αφορμή για παραγωγικές συζητήσεις μεταξύ μαθητών, δασκάλων και γονέων, μέσα από τη διαδικασία προβολής των έργων της τάξης, σε ειδικά διαμορφωμένα σημεία της σχολικής μονάδας.
Με λίγα λόγια, στην Παιδαγωγική Reggio Emilia, η μάθηση στο σχολείο συνδέεται με τις καθημερινές εμπειρίες των παιδιών και λαμβάνει χώρα μέσω Projects, δηλαδή απαιτητικών αποστολών που πρέπει να φέρουν εις πέρας οι τάξεις των μαθητών. Η σχολική κοινότητα συνεργάζεται ανταλλάσσει ιδέες και λειτουργεί ως ομάδα.
